شناخت موانع برنامه ریزی

24 / آبان / 1401

شناخت موانعي كه در برنامه ريـزي وجود دارد.

جهت تنظيم يك برنامه زمان بنـدي مــؤثر و كارآمــد، شــناخت موانــع معمول ، ضروري است. در اينجا بـه شرح چند مانع ميپردازيم:

برنامه ريزي بيش از اندازه 

برخي افراد نميتوانند مدت زمـان مناسب براي انجام كارها را تخمـين بزننــد، در نتيجــه بــراي كارهــاي فراواني در محدوده زمـاني انـدكي، برنامه ريزي مـيكننـد و هميشـه از زمان تعيـين شـده عقـب هسـتند . براي اجتناب از چنين مواردي : □ زمان مناسب براي انجام هر كـار را با دقت تخمين بزنيد. □ كارهاي خود را از لحاظ تقـدم و اولويت بررسي كنيـد. برخـي افـراد زمانهاي زيادي را بـه كارهـاي كـم اهميت اختصاص ميدهنـد و ديگـر زمــاني بــراي كارهــاي مهــم بــاقي نميگذارند. □ از خود بپرسيد «چگونه مـيتـوانم در اين لحظه، از وقت خـود بهتـرين استفاده را بكنم؟

هميشه و همه جا حاضـر و پاسـخگو بودن / عدم توانايي «نه» گفتن

بسياري از افراد تحت هر شـرايطي كه باشـند ، تـوان «نـه» گفـتن بـه ديگـران را ندارنـد و خـود را ملـزم مينمايند كه همه دعوتها، تقاضاها و.. را بپذيرنــد. در چنــين حــالتي، تقدمهاي خود فـرد كنـار گذاشـته ميشود و اضطراب و استرس ناشي از عدم رسـيدگي بـه آنهـا فـرد را تحت تأثير قـرار مـيدهـد و رونـد برنامه ريزي را مختل ميسازد. چنين افرادي با شلوغ نمودن ذهـن خود دچـار خسـتگي و بـي برنـامگي ميشوند. بــه منظــور پيشــگيري از چنــين موقعيتي: □ اولويتهاي خـود را بـراي انجـام كارها بطور روزانه، هفتگي و ماهانـه مشخصنمائيد. □ هرگز به ديگران اجازه ندهيد كه شـما را مجبـور بـه انجـام كارهـاي ناخواسته نماينـد و وقـت شـما را از بين ببرند. □ اين موضوع را باور كنيد كه راضي نگه داشتن تمامي انسـانهـاي دورو بر شما نهايتاً رضـايت خـود شـما را تحت الشعاع قرار ميدهد. □ بياموزيد كه گاه، بدون آنكـه بـه ديگران توهين كنيد، كلمـه «نـه» را بكار ببريد. بطور مثال در پاسـخ بـه دعوتي دوستانه كه مايل به قبول آن نيستيد ميتوانيد با قاطعيت بگوئيـد «من واقعاً علاقه دارم دعوت شما را بپذيرم ولي مجبورم بر روي پروژهام كار كنم و...» بنابراين پـس از گفـتن كلمه «نه» احساس گناه نكنيد.

تداخل اولويت ها

دستهاي از افـراد ، فهرسـت بلنـد بالايي از كارهاي روزانـه خـود را بـه ذهن ميسپارند ولي در طي روز بـه دليل عدم تعيين مناسب اولويتهـا دچــار ســردرگمي و بــي نظمــي مــيشــوند و گــاه آنچنــان درگيــر كارهاي غيرضروري ميگردنـد كـه اولويــت اصــلي خــود را فرامــوش مــيكننــد و دائمــاً دچــار اســترس هســتند. بــراي پيشــگيري از چنــين وضعيتي : □ فهرستي از همه كارهايي كه نيـاز داريد، دوست داريد و بايد طي روز انجام دهيد تهيه كنيد. مطمـئن شـويد همـه مـوارد را در ارتباط با خودتان، خانواده، دوسـتان، محـل كـار، دانشـگاه و... يادداشـت كردهايد. اگر اين فهرسـت طـولاني شد نگران نشويد و سعي كنيد آن را تكميل كنيد سپس با بازبيني مجدد ، ميزان اهميـت هريـك را مشـخص كنيد. از الف براي كارهايي كه بيشـترين اهميت را دارند، از ب براي كارهاي مهم و ج براي كارهايي كه اهميـت كمتري دارند، استفاده كنيـد. بهتـر است قسمت الف را بـه دو يـا سـه مورد محدود نمائيد تا بتوانيد حتمـاً طبق برنامه پيشرويد. پس از تعيين اولويـتهـا و تقسـيم آنها، بايد به فكر اجراي آنهـا باشـيد، به خاطر داشته باشيد انجـام دادن و به اتمام رسـانيدن همـه مـوارد در فهرست مذكور مهـم نيسـت بلكـه هدف ، تكميل قسمت الـف اسـت، انجام چنـد مـورد از قسـمت الـف ، بهتر از چندين مورد از بخش ب و ج است. شايد با خود بگوئيد به اتمـام رسانيدن چند كار بهتر از يـك يـا دو كار است، اما به خاطر بسپاريد شـما كارهاي خود را بررسي كـرده و بـر مبناي اولويتها تصميم گرفتهايد كه بخش الـف مهمتـر از ب و ج اسـت. اگر بخشي از ب را قبل از الف انجـام دهيــد بــدين معناســت كــه شــما كارهايي كه خودتان مهـم تشـخيص دادهايد، ناديده گرفته ايد.

تعلل، پشت گوش انداختن

هر انساني در مواقعي، بـراي انجـام وظـايف و يـا كارهـايي خـاص تعلـل مينمايد. مسئله مهم اين اسـت كـه فرد بداند در چه مواردي و در چـه مــواقعي و چــرا ايــن كــار را انجــام ميدهد و در ازاي انجام كار مـذكور به چه فعاليتي مشغول ميشود. پسدر چنين شرايطي : □ علت چنين تعللي را بررسي كنيد. توجه داشته باشيد كه: * بسياري از چيزهـا بـه راحتـي بـه تعويق انداخته ميشوند، به اين دليل كه، بطـور ذاتـي از اهميـت و ارزش كمي برخوردارند. * بعضـي ديگـر بـه وقـت ديگـري موكول ميشوند به ايـن علـت كـه شما نميدانيد و مطمئن نيستيد كـه چگونه بايد آنها را انجام دهيد. * بعضي ديگـر از كارهـا بـه تـأخير انداخته ميشوند چون بسـيار زيـاد بااهميت هستند و يـا خيلـي مشـكل ميباشند و شـما نگـران شـروع آن هستيد. * بعضي ديگـر از كارهـا بـه تـأخير ميافتند چراكه انگيزهاي براي انجـام آنها وجود ندارد. * بعضي كارها به تعويق مـيافتنـد چراكه شما فردي كمال گرا هستید و براي انجام هر چه بهتر كـار، مـدام انجام آن را به عقب موكول ميكنيد. □ پس از شناسـايي علـت، مـوارد و مواقع، اهميت هـر كـار را مشـخص كنيد و در رفع آنها كوشا باشيد. ترس از عدم موفقيت برخي افراد دائماً با خودشان در حال كشــمكشو گفتگــو هســتند و بــا انتقادهــاي درونــي روحيــه خــود را تضعيف كرده و تـرس از شكسـت و عدم موفقيـت را در خـود تشـديد ميكنند. چنين افرادي مرتب به خود ميگويند: «من موفق نميشوم، مـن نميتوانم درامتحانات موفـق شـوم، من آخر راه هستم و... فكرهاي نامعقولي كـه بـه صـورت سرزنشدر ذهن هر انساني بوجود مي آيد باعث افزايش بـيش از حـد تنش و فشار عصبي مـيشـود. پـس اگر در چنين موقعيتي قرار داريد: □ تواناييهـا و ضـعفهـاي خـود را شناسايي كنيد . □ واقع بـين باشـيد و ايـدهآلهـاي غيرواقعي و دست نيافتني در ذهـن خود ترسيم نكنيد. □ بـا اسـتفاده از كتـب خـاص و يـا راهنمايي مشـاوران، انگيـزه خـود را تقويت بخشيد.

نااميدي، افسردگي

بطور كلي همه انسانها در مقطعـي از زمان دچار افسـردگي و نااميـدي مي شوند، علت اين مسئله ميتواند، تغييرات بيولوژيكي، شكست، سوگ، جــدايي و... باشــد. ايــن احساســات قسمت طبيعي ا نسان تلقي ميشود ولي چنانچه طولاني شود و در رونـد طبيعي زندگي شخصـي، اجتمـاعي و تحصيلي فرد خللي وارد سـازد، نيـاز به توجه و رسـيدگي بيشـتري دارد. پس اگر به واسطه چنين احساسـاتي در تنظيم برنامـههـاي خـود دچـار مشــكل هســتيد بــه نكــات ذيــل توجه كنيد:

علل افسردگي خود را شناسـايي كنيد. علت افسردگي شما شـايد از دست دادن رابطهاي مهم، شكست، عـدم توانـايي در برقـراري ارتبـاط، انتظارات غيرمعمول از خود و ديگران و يا موارد ديگري باشد. □ صــحبتهــاي شخصــي خــود را بررسي كـرده و آنهـا را بـا جمـلات مثبت و واقع گرايانه جايگزين كنيد. □ روابط اجتماعي خود را فعال كنيد. □ از دوستان خود كمك بگيريد . □ تغذيه مناسب داشته باشيد . ٱورزش كنيد . ٱ علائق و سرگرميهاي خود را بيدار كنيد . ڤ نسبت به توانائيهاي خـود واقـع بين باشيد . ڤ از راهنمايي مشاورين خاصي در مراكز مشاوره استفاده نمائيد. مطالب فوقِ را مرور كنيد و ببينيـد كــداميك از عوامــل نــامبرده، در برنامه ريزيهاي شما مداخله ميكند.

ارسال نظر
نظر کاربران
نظری برای این مطلب ثبت نشده است.